بیمه حمل و نقل کالا بیمه ای است که به موجب آن بیمه گر در مقابل حق بیمه ای که از بیمه گزار دریافت می کند متعهد می شود در جریان حمل کالا از نقطه ای به نقطه دیگر در نتیجه وقوع خطرهای موضوع بیمه چنانچه، کالا تلف شده و یا دچار خسارت شود و یا بیمه گزار در رابطه با این خطرات هزینه ای متحمل شود، زیان وارده را بپردازد .
بیمه حمل و نقل به صورت شکلی به دو طریق بیمه نامه ساده و قراردادی صادر می گردد. سایر تقسیم بندی های بیمه های حمل کالا به شرح ذیل می باشد:
بر اساس طریقه حمل: طبق این روش بیمه حمل و نقل کالا به طرق زمینی، هوایی، دریایی و ترکیبی تقسیم می شود که در بیمه حمل و نقل به روش های دریایی حمل بر شناورهای کوچک و حمل بر کشتی های طبقه بندی شده از دیگر تقسیمات این نوع بیمه می باشد که هر کدام نرخ و شرایط خود را دارد.
بر اساس محدوده جغرافیایی: بر این اساس این بیمه حمل و نقل کالا به داخلی، وارداتی، صادراتی و ترانزیت تقسیم می شود.
بر اساس پوشش های بیمه ای: بیمه حمل و نقل کالا (وارداتی، صادراتی و ترانزیت) بر اساس پوشش های A, B,C و Total Loss و در بیمه های داخلی به پوشش خطرات محدود (حادثه و آتش سوزی) و پوشش خطرات تکمیلی تقسیم بندی می شود.
بیمه حمل و نقل کالا داخلی (عمومی)
برخی مواقع، صدور بیمه نامه‌های حمل و نقل ساده (بیمه نامه های باربری داخلی، خارجی و ترانزیت) بدلیل تعداد بالای تکرار آن مقرون به صرفه نمی باشند؛در این موارد، از بیمه نامه های عمومی که قراردادی است میان بیمه گر و بیمه گزار استفاده می‌شود. بیمه حمل و نقل کالا عمومی یک قرارداد کلی است که بین بیمه گر و بیمه گزار منعقد می‌گردد و در آن شرایط اصلی بیمه و رئوس کلی حقوق و تعهدات طرفین معین می‌شود و کلیه حمل کنندگان کالا در داخل کشور به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا وارداتی (عمومی)
بیمه های حمل و نقل وارداتی بیمه هایی می‌باشند که مبداً کشور خارجی و مقصد ایران باشد. قراردادهای بیمه حمل و نقل کالا وارداتی(عمومی) برای مواقعی مفید می‌باشند که تعداد دفعات حمل در طول یکسال زیاد باشد. در این‌صورت، بیمه گزار طی قراردادی که با بیمه گر دارد، مبلغی را بعنوان علی الحساب پرداخت نماید. این مبلغ معمولاً براساس حداکثر میزان حمل بدست می‌آید. محاسبه حق بیمه براساس گواهی‌های بیمه صادر شده انجام می‌شود و کلیه واردکنندگان کالا به این بیمه نامه نیاز دارند.
قرارداد بیمه حمل و نقل کالا صادراتی(عمومی)
کالاهایی که توسط صادرکنندگان جهت عرضه در بازار جهانی به خارج از کشور ارسال می‌گردد، تحت عنوان بیمه های صادراتی تحت پوشش بیمه ای قرار می‌گیرند و کلیه صادرکنندگان کالا به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت(عمومی)
بیمه حمل و نقل کالا عمومی یک قرارداد کلی است که بین بیمه گر و بیمه گزار منعقد می‌گردد و در آن شرایط اصلی بیمه و رئوس کلی حقوق و تعهدات طرفین معین می‌شود. لکن مشخصات محمولات و نحوه حمل آنها زمانی به اطلاع بیمه گر می‌رسد که بیمه گزار اقدام به حمل کالا می‌نماید. قراردادهای بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت (عمومی) قرارداد بیمه ای می‌باشند که برای بیمه نمودن کالایی که از کشوری خارجی حرکت کرده و به کشور خارجی دیگری می‌روند استفاده می‌شود. کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که کالایی را از یک کشور به یک کشور دیگر (غیر از ایران)حمل میکنند به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا داخلی (ساده)
بیمه نامه های حمل و نقل ساده داخلی به منظور بیمه کردن کالاهایی که داخل کشور حمل می‌شوند مورد استفاده قرار می گیرند. پوشش های این نوع بیمه نامه برخلاف بیمه نامه‌های خارجی (وارداتی، صادراتی و ترانزیت) محدود می‌باشد و کلیه حمل کنندگان کالا در داخل کشور به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا وارداتی(ساده)
بیمه های حمل و نقل وارداتی بیمه هایی می باشند که مبداً کشور خارجی و مقصد ایران باشد. بیمه های حمل و نقل وارداتی، صادراتی و ترانزیت براساس مبدأ و مقصد آنها متمایز می‌شوند وکلیه واردکنندگان کالا به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا صادراتی(ساده)
بیمه های حمل و نقل صادراتی بیمه هایی می‌باشند که مبداً ایران و مقصد کشور خارجی باشد.بیمه های حمل و نقل وارداتی، صادراتی و ترانزیت براساس مبدأ و مقصد آنها متمایز می‌شوند و کلیه صادرکنندگان کالا به این بیمه نامه نیاز دارند.
بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت(ساده)
بیمه نامه های باربری حمل و نقل ساده ترانزیت بیمه نامه ای می‌باشند که برای بیمه نمودن کالایی که از کشوری خارجی حرکت کرده و به کشور خارجی دیگری می‌روند استفاده می‌شود.وکلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که کالایی را از یک کشور به یک کشور دیگر (غیر از ایران)حمل میکنند به این بیمه نامه نیاز دارند
قراردادهای بیمه حمل و نقل کالا ترانزیت را می‌توان به 2 دسته زیر تقسیم‌بندی نمود:
- عبوری: کالا لزوماً از مرز ایران گذر کند.
- غیرعبوری: کالا از مرز ایران گذر نکند.
منبع : وب سایت بیمه ایران
